Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Cztery strony nauki, czyli jak to z ICNT było

Zdjęcie ilustracyjne
Ewelina Wilska fot. Andrzej Romański

Zgodnie z misją Interdyscyplinarne Centrum Nowoczesnych Technologii (ICNT) wnosi twórczy wkład w rozwój wiedzy i technologii, uwzględniając w szczególny sposób potrzeby gospodarki regionalnej oraz wzrost jakości życia. Przyczynia się do rozwoju badań interdyscyplinarnych przez tworzenie nowoczesnych i różnorodnych zespołów badawczych  oraz propagowanie nowych technologii badawczych.

Historia powstania Interdyscyplinarnego Centrum Nowoczesnych Technologii rozpoczyna się w 2008 roku. Prof. dr hab. Andrzej Jamiołkowski, ówczesny rektor UMK, będąc pod wrażeniem specjalnego interdyscyplinarnego ośrodka badawczego funkcjonującego w Karolinie Północnej (USA), zaproponował władzom województwa kujawsko-pomorskiego finansowanie stworzenia analogicznego centrum w regionie - pod kierunkiem UMK. Centrum w Północnej Karolinie integrowało środowiska trzech uniwersytetów: Duke University, University of North Caroline AT Chapel Hill oraz North Caroline State University. Integracja była pojmowana nie tylko w sensie geograficznym, ale również tematycznym. Podobny efekt zamierzano uzyskać w przypadku ICNTze szczególnym naciskiem na integrację wiedzy i umiejętności. Projekt budowy i wyposażenia ICNT znalazł się w planie inwestycji europejskich województwa kujawsko pomorskiego na lata 2007-2013 na tzw. liście indykatywnej. Tego typu projekty nie były wyłaniane w trybie konkursowym, lecz ze względu na strategiczne znaczenie dla regionu były współfinansowane po podjęciu stosownych uchwał przez organy samorządowe województwa.

Powstał nieformalny zespół przygotowujący zakres merytoryczny dla funkcjonowania ICNT, a osobami szczególnie aktywnymi byli: prof. dr hab. Bogusław Buszewski, prof. dr hab. Andrzej Tretyn, prof. dr hab. Andrzej Nowak, prof. dr hab. Włodzisław Duch, prof. dr hab. Andrzej Targowski, prof. dr hab. Andrzej Araszkiewicz i początkowo prof. dr hab. Alina Borkowska. Już w początkowej fazie wyłoniły się osoby i zespoły, które ze szczególną energią włączyły się w prace przygotowawcze i doprowadziły do tego, że zaproponowana przez nie tematyka badawcza znalazła się w zaakceptowanym planie badań Centrum.

Równolegle działał zespół przygotowania projektu pod względem formalnym m.in. przygotowującym studium wykonalności oraz projekty dokumentów. Zgodnie z podpisaną umową, poziom dofinansowania pochodzący ze środków europejskich ustalony został na 69,56%. Dodatkowo inwestycja była współfinansowana w formie dotacji celowej w wysokości 30,44% wartości projektu ze środków publicznych pochodzących z budżetu państwa. Dotację celową Uniwersytet uzyskał z MNiSW dzięki intensywnym staraniom prof. dr. hab. Andrzeja Radzimińskiego oraz prof. dr. hab. Włodzimierza Karaszewskiego - ówczesnemu rektorowi oraz prorektorowi UMK. Tak wysoki poziom dofinansowania, w tym uznanie podatku VAT jako kosztu kwalifikowanego projektu spowodowało, że ICNT i jego infrastruktura zostały wykluczone z możliwości prowadzenia działalności gospodarczej.

Realizacja projektu obejmowała zaprojektowanie (zwycięzcą przetargu została Pracownia INWESTPROJ), wzniesienie budynku (zwycięzcą przetargu była firma Skanska SA) oraz zakup aparatury naukowo-badawczej wg wcześniej ustalonej i zatwierdzonej listy. W roku 2010 władze UMK formalnie powołały biuro realizacji projektu w składzie prof. dr hab. Jerzy P. Łukaszewicz – koordynator projektu oraz dr Ewelina Wilska – asystent koordynatora projektu ds. organizacyjnych. Czasochłonnym i skomplikowanym elementem było przeprowadzenie ok. 100 procedur przetargowych we współpracy z Biurem Zarządzania Funduszami Strukturalnymi, Biurem Zmówień Publicznych, Działem Inwestycji, Działem Aparatury Naukowej. Wartość projektu, zgodnie z umową wynosiła 71.522.577,47 złotych, w tym finansowanie z EFRR 49.753.375,00 złotych.

Na aparaturę naukową przeznaczono ponad 41 mln złotych. Realizacja projektu była poddana wielokrotnie kontroli Urzędu Marszałkowskiego, Urzędu Kontroli Skarbowej oraz Europejskiego Trybunału Obrachunkowego. UMK uzyskał pełną akceptację sposobu realizacji projektu i nie wykazano nieprawidłowości skutkujących karami finansowymi. Ostateczne rozliczenie projektu z dnia 25.09.2014 r. otwarło tzw. okres trwałości projektu, to znaczy okres 5 lat na osiągnięcie pełnej aktywności badawczej w ustalonych obszarach badawczych oraz osiągnięcie tzw. wskaźników rezultatu.

Na etapie realizacji i rozliczania projektu, poza biurem projektu, uczestniczyły niemalże wszystkie działy UMK np.: księgowości, finansowy, inwestycji, płac, zaopatrzenia i transportu, zamówień publicznych, aparatury naukowej oraz UCI. Szczególnie aktywni byli pracownicy administracji UMK: Edyta Podlewska, Paulina Kuć, Ryszard Lew, Jarosław Lisewski, Tomasz Rogalski, Paweł Chmielewski i Natalia Głowacka-Mendyka.

Wraz z decyzją o uruchomieniu działalności badawczej, w styczniu 2012, rektor UMK prof. dr hab. Andrzej Tretyn powołał pierwszy skład Rady Naukowej ICNT, a obowiązki przewodniczącego powierzył prof. dr. hab. Andrzejowi Jamiołkowskiemu.

W latach 2012-2016 ICNT posiadało status centrum badawczego podlegającego bezpośrednio rektorowi UMK, który finansował funkcjonowanie Centrum. W listopadzie  2016 roku ICNT uzyskało status jednostki podstawowej Uniwersytetu - analogiczny do statusu wydziałów, a w wyniku konkursu dyrektorem na najbliższe 4 lata został prof. dr hab. Jerzy P. Łukaszewicz. Status jednostki podstawowej oznaczał uproszczenie procedur związanych finansowaniem działalności Centrum, ale pojawił się obowiązek poddania się procesowi ewaluacji. Przygotowania do uzyskania kategorii naukowej dla ICNT zostały wstrzymane w związku z wejściem w życie Konstytucji dla Nauki, która stanowi, że ewaluacji podlegają dyscypliny naukowe, a nie jednostki organizacyjne uczelni. ICNT jako jednostka interdyscyplinarna nie zatrudniała wystarczającej liczby naukowców reprezentujących choćby jedną dyscyplinę i dlatego w ramach nowego statutu UMK nie może być jednostką równoważną wydziałowi. ICNT od września 2019 ponownie jest uniwersyteckim centrum naukowym.

Zgodnie ze Studium Wykonalności projektu w ramach ICNT utworzono cztery obszary badawcze i musiały one funkcjonować aż do zakończenia okresu 5-letniego okresu trwałości:

I projekt badawczy: genomika funkcjonalna w badaniach biologicznych i biomedycznych

Kierownicy projektu: prof. dr hab. Andrzej Tretyn (do 2012) i prof. dr hab. Chandra Pareek (od 2012).

Dziedzina biologii molekularnej i teoretycznej zajmująca się analizą genomów różnych organizmów, począwszy od bakterii, a na człowieku kończąc. Głównym celem projektu jest poznanie sekwencji materiału gene­tycznego oraz mapowanie genomu, jak również określenie wszelkich zależności i interakcji wewnątrz genomu, jak również transkryptomu.

Laboratoria:

Laboratorium Genomiki Człowieka dr n. med. Joanna Szczepanek;

Laboratorium Genomiki Zwierząt – prof. dr hab. Chandra Pareek;
Laboratorium Genomiki Roślin – dr hab. Jarosław Tyburski, prof. UMK;

Laboratorium Bioobrazowania – dr hab. Dariusz Jan Smoliński, prof. UMK;

Laboratorium Metagenomiki – dr Marcin Gołębiewski.

II projekt badawczy: Centrum Metod Separacyjnych i Bioanalitycznych BioSep

Kierownik projektu prof. dr hab. Bogusław Buszewski, dr h.c.

Działanie interdyscyplinarnego zespołu naukowo-badawczego koncentruje się na tematyce z zakresu technik separacyjnych i szeroko pojętej analityki na poziomie śladów, zwłaszcza na rzecz ochrony zdrowia i środowiska, analizy farmaceutycznej i biomedycznej czy oceny jakości produktów żywnościowych. Pełni również rolę referencyjnego laboratorium badawczego z zakresu technik chromatograficznych, elektromigracyjnych i membranowych, z uwzględnieniem metod przygotowania próbek oraz walidacji i chemometrycznej analizy danych (metrologii).

Laboratoria:

Laboratorium Metabolomiki, Proteomiki, Diagnostyki i Biomarkerów;

Laboratorium Nowych Materiałów i Metod;

Laboratorium Miniaturyzacji i Nanotechnologii;

Laboratorium Niekonwencjonalnych Metod i Technik Analitycznych.

III projekt badawczy: ZIFI – Zespół Interdyscyplinarnej Fizyki i Informatyki

Kierownik projektu prof. dr hab. Wiesław Nowak.

Projekty badawcze o walorach aplikacyjnych w dziedzinie bioinformatyki, bioinformatyki strukturalnej białek, wielkoskalowych symulacji komputerowych dynamiki układów złożonych, badania psychoakustyczne, badanie funkcji motorycznych, emocjonalnych i poznawczych, badania objawów u chorych na chorobę Parkinsona, chorobę Alzheimera, schizofrenię, ADHD, monitoring np. ruchu gałek ocznych, określanie wieku osadów geologicznych, datowanie obiektów zabytkowych, wykonywanie testów autentyczności dzieł sztuki, badania wpływu promieniowania jonizującego na właściwości nowych materiałów, nieinwazyjne lub mikroinwazyjne metody badań struktury i własności różnorodnych obiektów i materiałów dla potrzeb konserwacji zabytków.

Laboratoria:

Laboratorium BioInfoNano Nauk – prof. dr hab. Wiesław Nowak;

Laboratorium Neurokognitywne – prof. dr hab. Włodzisław Duch;

Laboratorium Datowania Luminescencyjnego – prof. dr hab. Alicja Chruścińska;

Laboratorium Analiz Nieniszczących – prof. dr hab. Piotr Targowski;

Laboratorium Systemów MEMS – dr Marcin Kowalski;

Laboratorium Struktur Niskowymiarowych – dr Anna Zawadzka.

IV projekt badawczy: innowacyjne techniki badania mózgu człowieka w zdrowiu i chorobie

Kierownik projektu prof. dr hab. n. med. Aleksander Araszkiewicz.

Diagnozowanie stanu centralnego układu nerwowego człowieka i związanych z tym patologii, choroby neurodegeneratywne, nowoczesna diagnostyka z wykorzystaniem funkcjonalnego rezonansu magnetycznego fMRI o natężeniu pola magnetycznego 3 T, badanie podłoża procesów mózgowych, rejestrowanie zmian w mózgu (morfologicznych, funkcjonalnych i neurochemicznych), testy neuropsychologiczne w chorobach psychicznych i neurologicznych.

Pracownia Rezonansu Magnetycznego – dr Aleksandra Wypych.

ICNT niezależnie od statusu (centrum badawcze UMK czy jednostka podstawowa UMK) w okresie tzw. trwałości projektu zasadniczo nie mogło prowadzić działalności o charakterze komercyjnym – ani samodzielnie, ani w ramach zewnętrznych przedsięwzięć badawczych nie można było (bez konsekwencji dla całego Uniwersytetu) uzyskiwać przychodów z tytułu wykorzystania infrastruktury ICNT (sprzęt badawczy i budynek).

Wykluczone było uczestnictwo na przykład w tzw. voucherach badawczych, które z definicji miały zbliżać firmy i instytucje naukowe, co przecież było jednym z celów utworzenia ICNT. Zakaz obejmował nawet nieodpłatne świadczenie usług badawczych, gdyż od usług tego typu wycenionych formalnie na 0 złotych instytucje skarbowe mogą naliczyć VAT od domniemanej wartości takiej usługi. Konieczność zapłacenia nawet 1 grosza VAT oznaczała w praktyce niekwalifikowalność podatku VAT od wartości całego projektu tzn. podatek VAT przestałby być kosztem kwalifikowanym projektu i podlegałby zwrotowi w całości. Byłaby to suma rzędu 15 milionów złotych. Taka kuriozalna sytuacja (niemożność zarabiania nawet na własne utrzymanie) nie była „przywilejem” ICNT, lecz dotyczyła niemal wszystkich licznych centrów badawczych powstałych w Polsce w latach 2007–2013 i w latach następnych ze wsparciem Unii Europejskiej.

Powodem tak surowego podejścia instytucji skarbowych do kwestii działalności komercyjnej była i jest unijna polityka zabezpieczenia rynku przed nieuczciwą konkurencją ze strony instytucji uzyskujących wsparcie ze środków publicznych. Nie było wyjątku dla instytucji prorozwojowych, takich jak centra naukowo-badawcze. Taka sytuacja przeczyła zdrowemu rozsądkowi i w wielu miejscach w Polsce podejmowano naciski na Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Ministerstwo Finansów i inne instytucje centralne, w tym współpracujące z Komisją Europejską.

W ramach takich działań do ICNT zaproszono ówczesnego europosła Janusza Zemke. Zachowała się dokumentacja fotograficzna z tej wizyty. Po odwiedzinach ICNT europoseł Janusz Zemke podjął intensywne działania, spotykając się z kluczowymi politykami Komisji Europejskiej przekazywał informacje o kuriozalnej sytuacji centrów badawczych w Polsce. Relacje ze spotkań europosła docierały drogą mailową również do ICNT. Autorom artykułu nie jest dokładnie znany wpływ działań europosła Janusza Zemke, ale jest faktem, że rok później władze Unii Europejskiej doszły do porozumienia z rządem Polski w sprawie zgody na dwudziestoprocentowe komercyjne wykorzystanie potencjału badawczego ICNT (budynek i aparatura naukowo-badawcza).

Jednak działalność komercyjna w ICNT nie mogła się rozpocząć automatycznie, bez zgody instytucji zarządzającej projektem tzn. Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu. Wystąpienie o zgodę na dwudziestoprocentowe komercyjne wykorzystanie infrastruktury ICNT wymagało od całego UMK przygotowania obszernej dokumentacji opisującej majątek rzeczowy ICNT przewidziany do komercjalizacji wraz z określeniem jego statusu (stopień amortyzacji) i określeniem sposobu monitorowania stopnia komercyjnego wykorzystania (bez ryzyka przekroczenia 20%). Ponownie nieodzowna okazała się pomoc Działu Zarządzania Funduszami Strukturalnymi, a przede wszystkim pracowników kwestury UMK (m.in. Radosława Wilskiego, Sławomira Głowackiego, Joanny Smolarek, Pauliny Kuć). Stosowna dokumentacja finansowa po uzgodnieniach została złożona do Urzędu Marszałkowskiego. Sprawa, jako nietypowa, została potraktowana równie niestandardowo - pomimo upływu 9 miesięcy nie była rozpatrzona ani negatywnie ani pozytywnie. Stan zawieszenia wciąż uniemożliwiał podjęcie jakichkolwiek prac o charakterze komercyjnym. Zdecydowany i ciągły nacisk na stosowne działy Urzędu Marszałkowskiego poskutkował wydaniem zgody warunkowej (decyzja z października 2018 roku), która otworzyła upragnione wrota do działań komercyjnych.

Rok 2019 zaowocował konkretami w zakresie komercyjnego wykorzystania infrastruktury ICNT dla celów działalności gospodarczej o charakterze pomocniczym. W praktyce oznacza to, że możliwe jest podejmowanie działań komercyjnych do poziomu 20% całkowitej rocznej wydajności infrastruktury ICNT. Powyższe wymusza oddzielenie ewidencji księgowej dla działalności gospodarczej i niegospodarczej oraz monitorowanie sposobu wykorzystania infrastruktury. Z uwagi na zamortyzowanie całej aparatury, aktualnie monitoring realizowany jest z uwzględnieniem wykorzystanej powierzchni budynku i czasu. Umożliwienie komercyjnego wykorzystania zasobów Centrum otworzyło drogę do przyjmowania płatnych zleceń badawczych innych Uczelni, występowania jako podwykonawca dla przedsiębiorcy w grantach zewnętrznych czy świadczenia usług badawczych dla prywatnych odbiorców.

Od końca 2018 roku w ramach realizowanych zadań komercyjnych możemy wymienić m.in.: wykonywanie analiz bioinformatycznych, wykonywanie ekspertyz obrazów, wykonywanie ekspertyz w zakresie poszczególnych technologii, wykonywanie badań MR, wynajem pomieszczeń laboratoryjnych, a także wykonywanie opinii o innowacyjności. ICNT stało się również doskonałym zapleczem dla spółek typu start-up oraz dla Akademickiego Centrum Badań AKMAED, którego w całości właścicielem jest UMK. Spółka ta założona w sierpniu 2019 r. działalność komercyjną, jako podmiot wykonujący działalność leczniczą, rozpoczęła w październiku 2019 r. Głównym celem jej założenia było umożliwienie korzystania z 3 Teslowego rezonansu magnetycznego mieszkańcom Torunia i okolic. Aktualnie główną korzyścią ze spółki dla Uniwersytetu są środki z najmu infrastruktury naukowo-badawczej oraz pomieszczenia biurowego zajmowanych przez AKAMED oraz tworzenie bazy skanów na cele badawcze, które zanonimizowane mogą być wykorzystywane w publikacjach (te, w których pacjenci wyrazili zgodę). W przyszłości planowane jest tworzenie konsorcjów spółki z Uczelnią z udzieleniem wkładu własnego, który zostanie wypracowany z zysku (o ile sytuacja epidemiologiczna nie doprowadzi do całkowitego zaniechania działalności).

Opisana wyżej specyficzna sytuacja ICNT i innych centrów naukowo-badawczych w Polsce (powstałych ze wsparciem unijnym) w decydujący sposób ograniczała możliwości samofinansowania się działalności ICNT. Jedyną dopuszczalną formą finansowana badań w ICNT, oprócz środków własnych Uniwersytetu, było pozyskiwanie i realizacja grantów głównie NCN oraz FNP. Budżet grantów tego typu generuje dwa strumienie finansowania działalności badawczej - bezpośrednie finansowanie badań (wynagrodzenia, materiały, usługi) oraz dopływ tzw. kosztów pośrednich do instytucji realizującej grant - do UMK. Od razu stało się jasne, im więcej dzięki możliwościom badawczym oferowanym przez ICNT uda się pozyskać grantów badawczych, tym większe będą przychody z tytułu kosztów pośrednich całego Uniwersytetu i tym łatwiej będzie można sfinansować podstawowe utrzymanie ICNT. Rada Naukowa i dyrekcja ICNT stali na stanowisku, że istotą prograntowego profilu ICNT musi być wspieranie nie tylko grantów afiliowanych przy ICNT, ale także przy poszczególnych wydziałach UMK.

Nie stosowano w ICNT partykularnego podejścia do rozliczeń wewnątrz UMK, ale przyjęto otwartą postawę wspierania wszystkich aplikacji grantowych zamierzających wykorzystać zaplecze aparaturowe znajdujące się w ICNT. Każdy sukces grantowy oznaczał bowiem wpływy do budżetu UMK z tytuły kosztów pośrednich, zwykle od 18 do 30 procent całkowitych kosztów projektu. Administracja ICNT od początku jego funkcjonowania prowadzi ścisłą ewidencje grantów realizowanych de facto dzięki lub z wykorzystaniem infrastruktury badawczej. ICNT nie działało i nie działa z partykularnych pobudek polegających na skoncentrowaniu się na gromadzeniu własnego dorobku, ale przyczyniło się do sukcesów całego Uniwersytetu czy też jego jednostek podstawowych (wydziały).

W roku 2019 w całości prowadzono w ICNT 14 grantów badawczych (z Narodowego Centrum Nauki, Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej i Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego) o ogólnej wartości 18 569 224,56 zł. Ponadto, realizacja 25 grantów afiliowanych w innych jednostkach organizacyjnych UMK (łączna wartość 30 812 778,70 zł) odbywała się z wykorzystaniem sprzętu i pomieszczeń Centrum, na co wskazują opublikowane prace oraz monitoring korzystania z pomieszczeń i sprzętu badawczego. W ujęciu historycznym grantem realizowanym w ICNT o najwyższym budżecie był wieloośrodkowy projekt PLANTARUM „Rośliny uprawne oraz produkty naturalne jako źródła substancji biologicznie aktywnych przeznaczonych do produkcji preparatów kosmetycznych, farmaceutycznych i suplementów diet” w ramach konkursu NCBiR BIOSTRATEGMED (prof. dr hab. Bogusław Buszewski – koordynator, łączna wartość 16 329 622 złotych). Inne znaczące kwoty grantów realizowanych m.in. w oparciu o bazę ICNT pozyskali: prof. dr hab. B. Buszewski (rozpoczęty grant o wartości 20 mln), prof. dr hab. A. Cichocki i prof. dr hab. W. Duch (4,9 mln), dr M. Gołębiewski (1,3 mln), dr M. Gut (1 mln) oraz prof. dr hab. P. Targowski (blisko 1 mln).

Ostatnim spektakularnym sukcesem jest uzyskanie grantu NCN Sonata („Jak zatrzymać tłuszcze w liściach? Rozszyfrowanie zależności pomiędzy akumulacją a degradacją tłuszczy podczas starzenia się liści”) przez dr hab. Agnieszkę Zienkiewicz, prof. UMK (zatrudniona w ICNT) na kwotę 3 988 800 złotych, który w sferze badawczej będzie w pełni wykorzystywał zasoby sprzętowe zespołu Genomika (jednej z obszarów tematycznych ICNT).

Podobnie jak w przypadku grantów, ICNT nie zabiegało o wyłączą afiliację publikacji powstających z wykorzystaniem infrastruktury ICNT, gdyż w związku ze statusem Centrum przez większość swojego istnienia nie było jednostką podstawową Uniwersytetu analogiczną do wydziałów i nie ubiegało się o określoną kategorię naukową w Komitecie Ewaluacji Jednostek Naukowych. Publikacje powstałe z wykorzystaniem bazy badawczej ICNT powinny zasilić dorobek wydziałów, dla których uzyskanie takiej kategorii i to możliwie najwyższej jest istotą kilkuletniej działalności. Również i w tym przypadku ICNT wspierało szczególnie Wydział Chemii, Wydział Fizyki Astronomii i Informatyki Stosowanej, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Wydział Humanistyczny i inne. Mimo to wkład ICNT w powstanie publikacji był dokumentowany co najmniej w dwojaki sposób – przez podanie afiliacji ICNT dla autorów zatrudnionych w ICNT oraz zamieszczenie podziękowania za możliwość korzystania z bazy badawczej Centrum.

Oprócz publikacji wynikających bezpośrednio z prowadzenia badań w budynku ICNT, istnieje pewna liczba publikacji pracowników naukowych ICNT, która ze względu na temat badań nie powstała w ICNT, lecz w innych laboratoriach badawczych w kraju i za granicą. Wynika to z udziału pracowników naukowych ICNT w przedsięwzięciach naukowych funkcjonujących poza ICNT. W tym względzie ICNT nie różni się od innych wydziałów UMK, których pracownicy naukowi publikują np. prace będące efektem zagranicznego czy krajowego stażu naukowego.  

Łączna liczba publikacji w danym roku kalendarzowym przyrastała od początku funkcjonowania ICNT: 2013 – 4 , 2014 – 12, 2015 – 31, 2016 – 40, 2017 – 70, 2018 – 66, 2019– 94. Punktem kulminacyjnym okazał się rok 2019, kiedy to pracownicy i afiliowani współpracownicy Interdyscyplinarnego Centrum Nowoczesnych Technologii UMK opublikowali łącznie 94 artykuły, w tym w 5 publikacjach zawarto podziękowanie za możliwość skorzystania z infrastruktury badawczej Centrum. Osiągnięcie z roku 2019 nie jest zdarzeniem przypadkowym, lecz zwieńczeniem stałego trendu wzrostowego. 

Wśród osiągnięć publikacyjnych najnowszym sukcesem jest przyjęcie do publikacji dwóch prac w czasopismach grupy Nature (Nature Protocls i Nature Communications).

Nieodzownym urządzeniem badawczym okazał się aparat do funkcjonalnego rezonansu magnetycznego 3T (fMRI) zainstalowany w ICNT, a kluczowymi autorami są dr Karolina Finc i jej opiekun naukowy prof. dr hab. Włodzisław Duch. Dr Karolina Finc jest nieprzerwanie pracownikiem naukowym ICNT od czasów studenckich aż do chwili obecnej, a profesor Włodzisław Duch jest pracownikiem WFAiIS i najprawdopodobniej tam właśnie obie prace zostaną wykorzystane w staraniach o jak najwyższą kategorię naukową. Jest to bardzo dobry przykład synergii możliwości bazy naukowej ICNT i potrzeb poszczególnych jednostek organizacyjnych Uczelni.  

Wiele kierunków badań prowadzonych w ICNT, dzięki wartej ponad 41 mln zł inwestycji aparaturowej, w sposób skokowy uzyskało wsparcie w postaci unikatowej aparatury naukowo-badawczej. Zdarzenie to nie ma precedensu w historii tych obszarów badawczych oraz historii Uniwersytetu. Przykładowo, można wymienić badania w zakresie genetyki, chemii analitycznej ukierunkowanej na badania żywności, środowiska i produktów naturalnych, nieniszczących badań zabytków, kognitywistyki, modelowania struktury białek, datowania obiektów oraz zaawansowanej diagnostyki medycznej. Stworzona szansa została wykorzystana czego efektem są skuteczne aplikacje grantowe oraz liczne publikacje. Baza ta jest wciąż nowoczesna.

Okres trwałości projektu zakończył się pod koniec roku 2019 i tym samym Uczelnia nie musi kontynuować tematyki badawczej zdefiniowanej na etapie powstania studium wykonalności. Wprawdzie tematyka badawcza dla ICNT była sformułowana w sposób ogólny umożliwiający pewne modyfikacje i dostosowanie do dynamicznych zmian w badaniach naukowych, jednak zamknięcie się w dotychczasowych formułach byłoby błędem.

Wiele ze sformułowanych kierunków badań okazało się wyjątkowo nośnych, czego efektem są uzyskane granty i publikacje i te powinny być kontynuowane. Z pewnością nieliczna zatrudniona w ICNT kadra badawcza powinna tworzyć tzw. stały personel badawczy (core research staff), zapewniający m.in. prawidłowe i bezpieczne korzystanie z aparatury badawczej nieraz bardzo wysokiej wartości, której obsługi należy się uczyć kilka lat oraz kontynuację kilku wybranych kierunków badań, które do tej pory okazały się sukcesem. Wyniki ich pracy w postaci publikacji i tak wzmocnią dorobek adekwatnej dyscypliny prowadzonej na różnych wydziałach UMK. Najważniejszym wydaje się podtrzymanie prograntowego charakteru badań naukowych w ICNT.

Dr Ewelina Wilska, prof. dr hab. Jerzy P. Łukaszewicz – Interdyscyplinarne Centrum Nowoczesnych Technologii.

pozostałe wiadomości

galeria zdjęć

Kliknij, aby powiększyć zdjęcie. Kliknij, aby powiększyć zdjęcie. Kliknij, aby powiększyć zdjęcie.